Goździk (Syzygium aromaticum (L.) Merill et Perry LM syn. Ca r y ophyllus aromaticus L., Eugenia caryophylla Thunb., Eugenia caryophyllus (C. Spreng.), Eugenia aromatica (L.) Baill., And rzadszy Myrthus caryophyllus Spreng. Jambosa caryophyllus (Spreng.) Nied. ) - roślina tropikalna o wysokości 20 m z rodziny Myrtaceae ( Mu rtac eae ).
Liście przeciwległe, całe, gładkie, skórzaste, jajowate, do 12 cm długości, pachnące w młodym wieku. Kwiat to czerwony pojemnik i cztery białe płatki. Owoce są ciemnoczerwone, jajowate, długości 2,5 cm i grubości 1 cm.
Drzewo goździkowe rośnie w ciepłym i wilgotnym klimacie z rocznymi opadami 1500-2500 mm. Wysokość npm - do 900 m. Nasiona dojrzewają w lipcu - październiku, tracą zdolność kiełkowania tydzień po zbiorach.
Ojczyzna goździka i rozprzestrzeniła się na całym świecie
Ojczyzną goździka są Moluki i południowe Filipiny. Roślina jest uprawiana w Indonezji, Indiach, Sri Lance, Malezji, Gwinei, Madagaskarze. Główna produkcja przypraw (do 80%) koncentruje się w Tanzanii, głównie na Zanzibarze i Pembie. Na wyspie Pemba większość terytorium zajmują plantacje goździków. A Sułtanat Zanzibaru i Pemby (1963-1964), który istniał przez krótki czas, umieścił nawet dwa pąki goździków na fladze narodowej.
Historia
Roślina była wymieniana w latach 1500-1660 pne w traktatach ajurwedyjskich. Następnie był stosowany przy bólach reumatycznych, rwie kulszowej, a także jako środek przeciwbakteryjny i przeciwpasożytniczy. Cesarskie Chiny i Wyspy Korzenne są przedmiotem handlu od ponad 2500 lat. Ponadto była bardziej ceniona jako roślina lecznicza. W szczególności polecano go do odświeżenia oddechu, a po prostu nieprzyzwoite było przychodzenie do pałacu cesarskiego bez żucia goździka. Był szeroko stosowany jako lek na ból zęba.
W Europie, głównie w basenie Morza Śródziemnego, znana była od czasów przedchrześcijańskich. Za czasów cesarzy rzymskich goździk został przywieziony z Malezji, przez Cejlon, wzdłuż Morza Czerwonego do Aleksandrii i Konstantynopola. Wiadomo, że cesarz Konstantyn podarował papieżowi Sylvesterowi 1 przyprawę jako największy klejnot. O obecności goździków w Niemczech w 973 roku po raz pierwszy wspomniał arabski kupiec i lekarz Ibrahim ibn Yakub, który ze zdziwieniem znalazł na rynku wśród innych znanych przypraw i goździków. Hildegarda z Bingen (1098-1179) w swoich pismach zaleca goździki jako roślinę leczniczą.
Portugalczycy i Holendrzy toczyli zaciekłe wojny o posiadanie wysp przyprawowych i monopol na handel. Holendrom udało się utrzymać monopol na handel goździkami do XVII wieku. Francuzi zdecydowali się również założyć własną firmę: w 1772 r. Na Reunion, w 1786 r. W Gujanie Francuskiej, aw 1827 r. Na Madagaskarze założono plantacje goździków.
Co jest używane
Zbiór rozpoczyna się od sześcioletnich roślin. Dojrzałe pąki (lekko różowe) zbiera się ręcznie. Łodygi kwiatowe są usuwane, pąki blanszowane we wrzącej wodzie, a następnie suszone na słońcu.
Plon z jednego drzewa osiąga 8 kg rocznie. Jeśli zanurzone w wodzie pąki są w pozycji pionowej, ich jakość jest dobra. Przy poziomym ułożeniu pąków na powierzchni wody ich aromat jest niski.
Co zawierają pąki goździków i jak się je traktuje?
Pąki zawierają około 15% olejku eterycznego. Jednak w niektórych przypadkach jego zawartość może osiągnąć 20%. Głównym składnikiem jest eugenol, którego zawartość wynosi około 70-90%. W oleju stwierdzono także octan eugenolu (15%), a- i b-kariofilen (5-12%). Wymienione związki stanowią łącznie 99% olejku eterycznego. Zwykle olejek goździkowy uzyskuje się przez destylację z parą wodną.
Ponadto pąki zawierają olej tłuszczowy (10%), w tym około 2% triterpenowych kwasów tłuszczowych, garbniki (do 12% halotanin), 0,4% flawonoidów (kwercetyna i kempferol), fenolokarboksylowe kwasy oraz gorzka substancja kariofilina.
Goździk stymuluje apetyt, wspomaga trawienie i działa antyseptycznie. Olejek goździkowy stosowany jest w stomatologii jako środek antyseptyczny i przeciwbólowy. Olej jest czasami używany zewnętrznie na grzybicę skóry stóp.
Jednym z najsilniejszych środków antyseptycznych jest eugenol, który jest głównym składnikiem olejku eterycznego. Acetyleugenol ma właściwości przeciwskurczowe. Olej nawet w silnym rozcieńczeniu działa na główne kultury testowe - E. coli, gronkowce, paciorkowce.
Już starożytni używali go do walki z próchnicą i infekcjami jamy ustnej i przewodu pokarmowego. Do niedawna dentyści stosowali olejki eteryczne do dezynfekcji ubytku zęba podczas wypełniania. Olejek działa na wirusy zapalenia wątroby, prątki gruźlicy i dysinterię ameby. W tropikalnej Azji stosuje się go na glisty, cholerę, gruźlicę. Poprawia trawienie i zmniejsza bóle spastyczne w przewodzie pokarmowym, pobudza krążenie krwi, miejscowy środek przeciwbólowy, który w silnym rozcieńczeniu służy do rozcierania bolesnych stawów z zapaleniem stawów, nerwobólami, skręceniami. Uważa się, że jest dobrym środkiem pobudzającym zmęczenie. Medycyna chińska zaleca goździki na zmęczenie i zaburzenia pamięci. W opłatach stosowanych za gruczolaka prostaty i impotencję.
Olejek goździkowy jest stosowany w przemyśle tytoniowym, perfumeryjnym, kosmetycznym oraz farmaceutycznym. Na jego podstawie powstają dezodoranty odstraszające komary i komary.
Przeciwwskazania : Olejek eteryczny wymaga starannej aplikacji pod nadzorem aromaterapeuty po wykonaniu testu alergicznego. Może działać drażniąco na skórę. Stosowany zewnętrznie w mocnym rozcieńczeniu - 1 kropla olejku eterycznego na 20 kropli olejku bazowego.
Dla miłośników szczegółów - domowe przepisy
Przy wysokim ciśnieniu w okresie klimakterium weź 15 szt. pąki goździków, zalać 300 ml ciepłej wody (39 o) wieczorem, nalegać całą noc i pić rano.
W przypadku grypy weź 1 szklankę dobrze dojrzałego czerwonego wina, 5 szt. goździki, 1 płaska łyżeczka cynamonu, 3 czarne ziarna pieprzu, plasterek skórki cytryny, pomarańczy i jabłka, 3 łyżki cukru. Gotuj wszystko pod przykryciem na małym ogniu przez 10 minut. Podać pacjentowi napój o temperaturze 38,5 ° C i wyższej.
Dla smakoszy
Wraz z innymi przyprawami goździki służą do aromatyzowania produktów z kurczaka, ryb, niektórych rodzajów kiełbas, słodkich marynat, dań wieprzowych, słodyczy, ciast migdałowych i oczywiście pierników. Goździki wchodzą w skład mieszanek przypraw: zachodnioeuropejskich i indyjskich „curry”, indyjskich mieszanek przypraw, chińskich „wuxiang-mian” itp.
Goździki są również wykorzystywane w przemyśle spożywczym naszego kraju. Jest dodawany do konserw i batonów, marynat, przypraw, sosów pomidorowych „Pikantny” i „Kubański”, sosów „Jużny” i „Wostok”, musztardy „Aromatycznej”, „Rosyjskiej”, „Moskovskaya”, „Leningradskaya”, „Volgogradskaya” ", W ogórkach konserwowych i kabaczku, konfitura orzechowa. Dodaj goździki do pikantnego i marynowanego śledzia, szprota, śledzia, ryby konserwowej w sosie pomidorowym. Służy do aromatyzowania węgorzy w galarecie, śledzia marynowanego w warzywach, mieszanki rybno-warzywnej, ryb wędzonych na gorąco. Przyprawa jest wykorzystywana do produkcji salcesony czerwonej i białej, kaszanki, pasztetu z wątróbek, zakwasu serowego i lodów, wyrobów piekarniczych.
Goździki są bardzo popularne w kuchni. Dodawany jest do zimnych przystawek: marynowanej ryby i galarety, lobio i satsivi. Właściwości bakteriobójcze oraz bogaty aromat pozwalają na wykorzystanie przyprawy w domowych wyrobach mięsnych: kiełbasach, peklowanej wołowinie itp. Goździki stosuje się w zupach z dziczyzny, wieprzowiny, jagnięciny (Georgia), ziemniaczanej, warzywnej, grzybowej, owocowej, a także w zupach rybnych i bulionach mięsnych.
Przyprawa jest dodawana do drugich dań. Gotuje się z nim warzywa, zboża, pilaw. Goździki dobrze komponują się z mięsem. Doprawiony wołowiną, cielęciną, jagnięciną, drobiem, dziczyzną. Kuchnia rosyjska wyróżnia się użyciem przypraw w gorących potrawach grzybowych.
Goździki nadają swój aromat nie tylko w gorącej, ale także zimnej wodzie. Dlatego jest stosowany w marynatach i sosach oraz w połączeniu z szeroką gamą produktów. Goździki dodawane są również do marynat do kebabów karskich, cielęciny, kurczaka i ryb. Ogórki, kapusta, papryka, dynia, melon, marchew, buraki, wiśnie, porzeczki czarne i czerwone, borówki itp. Marynuje się z przyprawami. Doprawiona solonymi grzybami i solonymi arbuzami.
Ząbki wkładamy do dżemu i ciasta. Nadaje napojom pikantny aromat. Przyprawa jest dodawana do grogu, ponczu, grzanego wina, kawy, kakao, sbitenu. Aromatyzowany goździkami soków śliwkowych, jabłkowych i borówkowych. Normy dotyczące wiązania goździków: w marynatach grzybowych - 2 g na 10 kg grzybów, w owocach i jagodach i warzywach - 3-4 g na 10 litrów nadzienia; w pastach z ciasta i twarogu - odpowiednio 4-5 i 2-3 nerki (w postaci zmielonej) na 1 kg; w kompotach, zupach, bulionach - jedna nerka, w daniach mięsnych - jedna lub dwie nerki na porcję. Przy dodawaniu innych przypraw szybkość jest nieznacznie zmniejszana. Do ciasta i mięsa mielonego dodaje się goździki przed obróbką cieplną; w daniach mięsnych - 10-15 minut przed gotowością; w bulionach, zupach, kompotach - w 5 minut.
Osobnym tematem są pikantne mieszanki i sosy z goździkami. Występuje w tradycyjnej chińskiej mieszance pięciu przypraw z anyżem i curry. Bardzo szeroko występuje w mieszankach krajów Maghrebu - ras el hanut z papryką kubebową (Maroko), galat dagga (Tunezja), berbere z papryką (Etiopia). I wreszcie symbioza anglo-indyjska - sos Wostershire, w którym goździki łączone są z czosnkiem, tamaryndowcem, papryką czy chili.
W Indonezji goździki są dodawane do tytoniu, a tak przy okazji, to prawie 50% zbiorów.
