W ostatnich latach szałwia muszkatołowa jest zwykle uważana za roślinę ozdobną, która bardzo dobrze rośnie i kwitnie w regionach południowych i słabo w strefie bez czarnoziemu. Spróbujmy dowiedzieć się, na czym polega problem podczas jego uprawy.
Ojczyzną rośliny jest Morze Śródziemne. W swojej dzikiej postaci rośnie na Krymie, na Kaukazie oraz w niektórych regionach Azji Środkowej. Szałwia muszkatołowa jest uprawiana we Francji, Włoszech, Bułgarii i innych krajach. W naszym kraju niestety ta kultura poszła na marne.
Szałwia muszkatołowy lub szałwia ( Salvia sclarea L.) - zioła rodziny Lamiaceae ( Lamiaceae ), mający trzpień, rozgałęziony wnikania w glebę do głębokości 2 m, korzenia. Łodyga czworościenna, wiechowata rozgałęziona powyżej, o grubości 1-2 cm, liście ogonkowate, duże, jajowate, dwuzębne, owłosione. W kierunku wierzchołka łodygi zmniejszają się, zamieniając się w petiolate, siedzące. Kwiaty są biseksualne, duże, różowo-fioletowe, jasnoniebieskie, rzadko białe. Są ułożone w okółki w długie (50-60 cm) rozgałęzione kwiatostany. Nasiona są małe (do 2,5 mm długości), zaokrąglone, ciemnobrązowe. Masa 1000 nasion to 3,5-5 g.
Specyficzna nazwa „ sclarea ” pochodzi od łacińskiego clarus - czystego. Jej napary były używane jako pachnąca woda do ablucji. Później w Europie Środkowej był dodawany do aromatyzacji win.
Jest to bardzo specyficzne, jeśli chodzi o długość życia. U potomstwa tej samej rośliny mogą występować rośliny dwuletnie, z których większość to jednoroczne i stosunkowo niewiele bylin. Im dalej na północ rośnie ta roślina, tym większą stawkę należy postawić na jednoroczne.
Roczne formy szałwii kwitną w pierwszym roku wegetacji, a następnie z reguły giną zimą. Formy dwuletnie w pierwszym roku wegetacji tworzą tylko podstawową rozetę, a kwiatostany i plon nasion dają dopiero w drugim roku życia. Byliny występują rzadziej i różnią się tym, że plonują zarówno w pierwszym, jak iw kolejnych latach sezonu wegetacyjnego. Między nimi występują formy pośrednie.
Jeśli zimą nie ma krytycznych temperatur ujemnych, dwuletnie formy szałwii nie umierają, ale owocują w trzecim, a nawet czwartym roku życia. Tak więc odmiany radzieckiej selekcji B-24, S-785, S-24, S-28 były początkowo uważane za dwuletnie, ale w Bułgarii owocują przez trzy do czterech lat.
Szałwia muszkatołowa jest stosunkowo mało wymagająca dla gleb, ale do obfitego kwitnienia i tworzenia silnych pachnących szypułek potrzebne są zarówno pożywne gleby, jak i wystarczające podlewanie. Uważana jest za roślinę odporną na suszę, ale nadal rośnie i rozwija się lepiej przy dobrym zaopatrzeniu w wilgoć. Jest mało wymagająca dla gleb. Na glebach żyznych masa kwiatostanów jest większa, ale na glebach ubogich i suchych o niskim plonie aromat oleju jest lepszy ze względu na wyższą zawartość najważniejszego składnika - octanu linalilu.
Ponadto szałwia muszkatołowa ma kilka innych sztuczek do rozważenia podczas jej uprawy. Po szałwii pozostają resztki rdzenia i korzeni, które ze względu na specyfikę składu chemicznego (wysoka zawartość ligniny) mają długi okres rozkładu (około 2 lata), a produkty ich rozkładu działają toksycznie na sadzonki szałwii przy wielokrotnym kolejnym siewie w 1-4 roku.
Jeśli sadzonki szałwii są podlewane wodnym ekstraktem z warstwy gleby ornej, gdzie szałwia jest uprawiana przez kilka lat z rzędu w monokulturze, to najpierw spowalniają wzrost, a następnie całkowicie umierają. Gotowanie nie zmniejsza toksyczności ekstraktu. Potwierdza to tezę, że śmierć sadzonek nie następuje pod wpływem jakiegokolwiek czynnika zakaźnego (mikroorganizmów), ale pod wpływem produktów rozkładu resztek szałwii i wydzielin korzeni szałwii. Ponadto gleba wchłania pewną ilość olejku eterycznego z szałwii, który również hamuje wzrost szałwii i wielu innych roślin. Na fitotoksyczne właściwości ścierniska i pozostałości korzeni szałwii odpowiadają mobilne kwasy fenolokarboksylowe, które gromadzą się w glebie w wyniku ich rozkładu.
Szałwia muszkatołowa jest interesująca dla szkodników i chorób, zwłaszcza w regionach południowych. Cierpi na częstą chorobę słonecznika - białą zgniliznę lub sklerotynozę. Choroba prowadzi do częściowego (lub całkowitego) obumarcia roślin na początku drugiego roku wegetacji. Dlatego lepiej jest przestrzennie podzielić te uprawy w ogrodzie i nie siać po sobie.
Jest dotknięty mączniakiem prawdziwym, plamistością liści, dziurawością korzeni i jest uszkadzany przez przędziorki, gałązki szałwii, szałwiarza, ciemnowłosych chrząszczy, fałszywych drutowców.
Zasady siewu
Jest to roślina stosunkowo ciepłolubna. Kiełkowanie nasion rozpoczyna się w temperaturze + 8 + 10 ° С, jednak warunki w temperaturze + 25 + 28 ° С należy uznać za optymalne. Dlatego jeśli masz mało nasion, lepiej siać je w doniczkach torfowych i przenosić na ulicę w wieku 40-50 dni. Prawdopodobieństwo, że niektóre rośliny zakwitną, jest większe, a spożycie nasion nie jest tak duże.
W fazie 10-12 par liści rozety szałwiowe wytrzymują mrozy do -28-30 ° C. Mrozoodporność w dużej mierze zależy od fizjologicznej dojrzałości roślin, które weszły w zimę. Nie lubi naprzemiennych odwilży z silnymi mrozami, co znacznie zmniejsza zimotrwalosc. Intensywny wzrost masy nadziemnej i narządów rodnych jest lepszy w średniej dziennej temperaturze + 19 + 21 ° C, ale olej gromadzi się w upale. Im cieplejsze lato, tym bardziej pachną rośliny. I oczywiście najlżejsze i najbardziej nasłonecznione miejsca są potrzebne do aktywnego bujnego kwitnienia. Nawet jeśli nie miałeś wystarczająco dużo czasu, aby go wyplątać i wylądował w pierwszym półtora miesiąca życia wśród chwastów, wpłynie to na kwitnienie. Trzeba też uważać, aby sadzonki nie były zbyt grube - wpływa to również niekorzystnie na ich wygląd - szypułki są wydłużone i raczej słabe.
Na glebach bardzo żyznych za optymalne zagęszczenie należy przyjąć 25-28 roślin na 1 m2, a na ubogich o niskiej próchnicy - 15-20. Gęstość nasadzeń ma duży wpływ na rozwój kwiatostanów szałwii muszkatołowej. W uprawach gęstych (40 szt./m2 lub więcej) w górnej części łodygi tworzą się proste kwiatostany główkowate. Wyróżniają się niskim rozgałęzieniem, dlatego szybko blakną i tracą zawartość olejku eterycznego. Właściwie nie będzie nic do sprzątania. Przy rzadkim stojeniu (7-8 roślin na 1 m2), krzewy szałwii silnie osadzają się na pędach bocznych, co również nie dodaje efektu dekoracyjnego.
Przed siewem stanowisko należy dokładnie i głęboko wykopać, dodać kompost w ilości 1-2 wiader na m2 (im gleba uboższa tym więcej), dodać superfosfat i saletrę amonową w ilości 20-30 g / m2 i uzupełnić nawóz motyką lub płytkim wykopem. Jeśli gleby są kwaśne, należy dodać mąkę dolomitową. Jest to ważniejsze dla strefy Non-Chernozem.
Czas siewu zależy od miejsca uprawy. Na przykład na Terytorium Krasnodarskim najlepszy efekt daje siew podwinter na przełomie października i listopada. Sadzonki pojawiają się wiosną. W naszych warunkach wysiewa się je wczesną wiosną. Wysiewają na głębokość 3-4 cm w rozstawie rzędów o szerokości 70 cm lub sadzą sadzonki według schematu 25x40-60 cm Przed siewem nie należy namaczać nasion w różnych stymulantach. Liżą, a potem sieją te śliskie kulki, nie ma sposobu. Jeśli naprawdę chcesz „pobudzić”, to po zasianiu i jeszcze nie przykrytym glebą, rowek podlej stymulatorem, a dopiero potem spryskaj.
Po pojawieniu się sadzonek są one w razie potrzeby przerzedzane. Opieka obejmuje pielenie i rozluźnienie, jeśli to konieczne, zwalczanie chorób, ale rzadko nękają one osobiste działki. W suche lato należy kilka razy w sezonie podlewać rośliny.
Szałwia drugiego roku życia zbierana jest na nasiona, gdy dojrzewają w dolnej i środkowej części centralnego kwiatostanu. Zbieranie nasion z roślin w pierwszym roku życia jest bardziej problematyczne, ponieważ kwitną one dość późno, a nasiona powstają w niesprzyjających warunkach wrześniowych, kiedy obfite opady powodują, że zaraz w kwiatostanie stają się mokre i śluzowate.
O właściwościach szałwii muszkatołowej - w artykule Szałwia muszkatołowa: właściwości lecznicze i zastosowanie.
