 |
Hyssop officinalis ( Hyssopusofficinalis )z rodziny Yasnotkovyh (Labiaceae) - półkrzew o wysokości 50-70 cm, korzeń palowy, zdrewniały. Pędy są czworościenne, zdrewniałe u podstawy, wyprostowane lub wznoszące się. Liście przeciwległe, prawie siedzące, lancetowate, z solidną krawędzią o długości do 4 cm, kwiaty ułożone w 3-7 kątach górnych liści, tworzą kwiatostan kolczasty. Kolor korony to niebieski, fioletowy, różowy, biały. Owoce to epoka brązowa. Kwitnie w lipcu-sierpniu, nasiona dojrzewają w drugiej połowie sierpnia i na początku września.
Ojczyzną rośliny jest Morze Śródziemne. W dzikiej postaci występuje we wszystkich południowych regionach Rosji na Kaukazie.
Ze względu na elegancki wygląd krzewu, a jego kwiaty mogą być fioletowe, różowe, białe i długo kwitnąć (ponad miesiąc), można go umieścić nie tylko w ogrodzie, ale także na rabacie, rabacie kwiatowym, w mixborder, lub zrobić grupę hyzopów o różnych kolorach w otoczony trawnikiem itp. Możesz nawet utworzyć ramkę hyzopu. W jednym miejscu krzewy mogą „żyć” 5 lub więcej lat. Ponieważ w większości przypadków dużo surowców leczniczych nie jest potrzebnych, w gospodarstwie wystarczą 3-4 krzewy. A jeśli są też w różnych kolorach, to okazuje się, że jest to cudowna pstrokata grupa, rodzaj „wesołej rodziny”. Ponadto wyhodowano odmiany o różnych kolorach.
Rozwój
Uprawa hyzopu jest bardzo prosta. Najlepiej jest umieścić go w słonecznym miejscu z pożywną i dobrze przepuszczalną glebą. Roślina absolutnie nie znosi bagnistych obszarów ze stojącą wilgocią. Dobrze rozmnaża się przez nasiona, które wysiewa się do gruntu na przełomie kwietnia i maja na głębokość około 1 centymetra. Jeśli gleby są podatne na pływanie, lepiej jest ściółkować uprawy torfem, aby uniknąć tworzenia się skorupy. Sadzonki pojawiają się po 12-15 dniach, w zależności od pogody. Najczęstszą pielęgnacją jest pielenie i rozluźnienie. Lepiej nie przykrywać rośliny na zimę, ponieważ hyzop podlega tłumieniu. Od wiosny drugiego roku wskazane jest karmienie roślin złożonymi nawozami (azot, fosfor, potas).
Reprodukcja
 |
Podczas wysiewu nasion hyzopu często można zaobserwować pojawienie się roślin o różnych kolorach. Jeśli twój okaz ma białe kwiaty, izoluj go od niebiesko kwitnących roślin. W przypadku zapylenia krzyżowego biała forma jest przemieszczana u potomstwa nasion.
Aby zdecydowanie zachować różnorodność, możesz wyciąć krzewy, które lubisz najbardziej. Aby to zrobić, przed kwitnieniem, czyli w połowie czerwca, ścinane są sadzonki - wierzchołki pędów o długości 12-15 cm, dolne liście są myte, zanurzane w Kornevin lub moczone przez 6 godzin w Heteroauxin, który można znaleźć w sprzedaży i sadzone w pojemniku z piaskiem, przykrywanie sadzonek słoikiem. Wodę należy spryskiwać bardzo ostrożnie, próbując spryskać więcej roślin. Po miesiącu się zakorzenią, a po dwóch można je sadzić na miejscu w szkółce, gdzie będą zimować. Pamiętaj, że im wcześniej podłożysz rośliny, tym szybciej będziesz mógł je zasadzić w ziemi. Bardzo ważne jest, aby rośliny miały czas na zakorzenienie się i wzmocnienie, co w efekcie zwiększy odsetek roślin, które z powodzeniem przezimują.
W książkach są zalecenia dotyczące podziału hizopu. Ta metoda rozmnażania jest możliwa, ale nie optymalna, korzenie sadzonek są raczej słabe, a krzew otrzymuje silne obrażenia podczas podziału. Dlatego lepiej jest używać zielonych sadzonek. W regionach południowych możesz mieć czas na dwukrotne odcięcie kwitnących surowców. Jednak po „przycięciu” rośliny należy karmić nawozami mineralnymi (pudełko zapałek mocznika w wiadrze z wodą). Zwykle nie atakują go szkodniki i choroby. Rośliny starzeją się z wiekiem, mniej obficie kwitną i wypadają, dlatego lepiej co 4-5 lat wymieniać na młode.
Właściwości lecznicze
 |
Jako surowiec leczniczy do hyzopu stosuje się kwitnące pędy liściaste, które ścinane są w lipcu-sierpniu (kwitnie, jak większość krewnych wargowych, przez długi czas - miesiąc lub dłużej, w zależności od pogody). Surowce są układane cienką warstwą na strychu lub zawieszane w małych pęczkach. Nie warto go suszyć w gorącej suszarce - w temperaturach powyżej 30-40 ° C olejek eteryczny wyparowuje, a surowiec częściowo traci swoje właściwości lecznicze.
Hyzop zawiera garbniki, witaminę C, goryczkę, kwas oleanolowy i ursolowy oraz, jak już wspomniano, olejek eteryczny, który decyduje o niezwykłych właściwościach leczniczych hizopu. Co ciekawe, białe odmiany zawierają maksymalną ilość olejku eterycznego, a różowe - minimum. Rośliny o niebieskich kwiatach są pośrednie. Zawartość olejku eterycznego w świeżych surowcach wynosi 0,3-0,7%. Główne składniki olejku eterycznego: geraniol, borneol, tujon, fellandrene, pinokampon. Olejek jest bezbarwną lub żółtawozieloną cieczą. Aromat jest ostry, specyficzny, z odcieniem kamfory.
W Ogrodzie Botanicznym Nikitsky wyhodowano odmianę Nikitsky White; w sprzedaży są nasiona odmiany Frost o niebieskich kwiatach. W 2002 roku odmiany Akkord i Rosy Tum pojawiły się w Państwowym Rejestrze, z przeznaczeniem do upraw przyprawowych i smakowych. Na Białorusi uzyskano bardzo plonującą odmianę, zarówno pod względem plonu, jak i zawartości olejku eterycznego, odmianę Lazurite o jasnoniebieskich kwiatach.
Ta roślina jest teraz lepiej znana jako aetheron. Ale od wieków był używany w wielu różnych chorobach. Dioscorides polecił hyzop jako środek poprawiający apetyt. Król Salomon użył go razem z cedrem na trąd. Średniowieczni zielarze zalecali wywar z owoców fig na zapalenie oskrzeli, a napar z hizopu rozpylano w pomieszczeniach, aby nie zachorować na dżumę podczas epidemii. Ostatnio ponownie pojawiło się zainteresowanie hizopem, a zwłaszcza jego olejem. Niemieccy aromaterapeuci stosują olejek eteryczny z hyzopu nie tylko jako środek wykrztuśny przy zapaleniu oskrzeli, ale także przy tak poważnej chorobie, jak astma oskrzelowa, jako środek przeciwskurczowy, który może nie tylko zatrzymać atak, ale również ogólnie korzystnie wpływać na przebieg choroby. V.V. Nikolaevsky i in.(Ukraina) zaleca stosowanie olejku eterycznego w postaci inhalacji przy zapaleniu oskrzeli, gruźlicy płuc, zapaleniu tchawicy, zapaleniu gardła, chorobie niedokrwiennej serca. Działa pobudzająco w stanach depresyjnych. Służy do inhalacji, do sporządzania olejków do masażu i dodaje się go podczas kąpieli, po wymieszaniu z łyżką kremu, miodu lub neutralnego szamponu. Te sztuczki pozwalają olejkowi rozprowadzić się równomiernie w wodzie, zamiast unosić się na powierzchni. W postaci kąpieli siedzących stosuje się 4-5 kropli olejku eterycznego na zapalenie odbytnicy. Na zewnątrz zaleca się stosowanie go na skaleczenia, otarcia, zapalenie skóry, wyprysk płaczący.Służy do inhalacji, do sporządzania olejków do masażu i dodaje się go podczas kąpieli, po wymieszaniu z łyżką kremu, miodu lub neutralnego szamponu. Te sztuczki pozwalają olejkowi rozprowadzić się równomiernie w wodzie, zamiast unosić się na powierzchni. W postaci kąpieli siedzących stosuje się 4-5 kropli olejku eterycznego na zapalenie odbytnicy. Na zewnątrz zaleca się stosowanie go na skaleczenia, otarcia, zapalenie skóry, wyprysk płaczący.Służy do inhalacji, do sporządzania olejków do masażu i dodaje się go podczas kąpieli, po wymieszaniu z łyżką kremu, miodu lub neutralnego szamponu. Te sztuczki pozwalają olejkowi rozprowadzić się równomiernie w wodzie, zamiast unosić się na powierzchni. W postaci kąpieli siedzących stosuje się 4-5 kropli olejku eterycznego na zapalenie odbytnicy. Na zewnątrz zaleca się stosowanie go na skaleczenia, otarcia, zapalenie skóry, wyprysk płaczący.zapalenie skóry, wyprysk płaczący.zapalenie skóry, wyprysk płaczący.
Jednak olejek eteryczny jest produktem skoncentrowanym , jeśli zostanie naruszona dawka, może powodować szereg nieprzyjemnych wrażeń. Stosowany zewnętrznie nie powoduje podrażnień, ale jako środek wewnętrzny należy stosować go ostrożnie. Jest stosowany w małych dawkach. Przeciwwskazane w padaczce i ciąży. Stosowany pod nadzorem aromaterapeuty.
 |
Teraz kilka słów o recepturze na suszone surowce. Napar do spożycia wewnętrznego przygotowuje się przez zaparzanie 20 g suchej trawy w 1 litrze wrzącej wody w zamkniętym termosie przez 20-25 minut. Następnie przefiltruj i weź pół szklanki 2-3 razy dziennie jako środek wykrztuśny na zapalenie oskrzeli i zapalenie płuc. Napar do użytku zewnętrznego jest bardziej skoncentrowany, przy tej samej ilości wody pobiera się 2-3 razy więcej surowców. Służy do płukania jamy ustnej, migdałków, krtani i innych przeziębień.
W medycynie niemieckiej zaleca się przygotowanie syropu z hyzopem jako środkiem wykrztuśnym. W tym celu przefiltruj gotowy napar (100 g surowców na litr wody) i dodaj 1,5 kg cukru i odparuj do konsystencji syropu. Weź łyżkę do 5 razy dziennie.
Tradycyjna medycyna używa hyzopu na zapalenie oskrzeli, dusznicę bolesną i choroby żołądkowo-jelitowe. Pobudza apetyt. Napar z hyzopu polecany jest osobom starszym jako tonik i napój wzmacniający. Napar z roślin ściętych w fazie kwitnienia pobudza apetyt, ogranicza pocenie, działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo i gojące rany. Napar ziołowy stosowany jest do płukania jamy ustnej, gardła oraz przy procesach zapalnych.
Na zewnątrz kąpiele hyzopowe służą do nadmiernego pocenia się, a także do mycia oczu przy zapaleniu spojówek.
Hyzop może być stosowany w kuchni jako przyprawa do dań mięsnych i rybnych. W niektórych krajach europejskich jest dodawany do kiełbasek lub pierogów, faszerowanych jajek i marynat. Do twarogu można dodać drobno posiekane świeże liście hyzopu. Wraz z innymi pikantnymi roślinami służy do fermentacji kapusty. Czasami ocet jabłkowy jest podawany z hyzopem i używany do przyprawiania sałatek. Na półlitrową butelkę wystarczy 4-5 gałązek (8-10 cm). Ale smak jest dla amatora.
Zobacz Ocet z ziołami „Czeski”
Udka kurczaka marynowane w ziołach
