Figi: właściwości lecznicze i użytkowe

Drzewo figowe jest jedną z najstarszych roślin uprawianych na ziemi od ponad 5000 lat i jest znane pod różnymi nazwami: figa, drzewo Adama, drzewo figowe, figa, jagoda winna.

Po raz pierwszy drzewo figowe zostało wprowadzone do kultury w górzystym regionie Caria w Azji Mniejszej, a następnie rozprzestrzeniło się w Azji Zachodniej, Afryce Północnej i innych subtropikalnych regionach Ziemi. W egipskich pochówkach znaleziono płaskorzeźby przedstawiające kolekcję fig, wykonaną 2500 lat przed naszą erą. A w starożytnej Grecji najlepsze rośliny figowe otrzymały nawet własne nazwy. Zostało to odnotowane w IV wieku. BC Teofrast i Odyseusz Homera w 24 pieśni Odysei, odnosząc się do swojego ojca, mówi:

„Ty sam, ofiarowując drzewa, nazwałeś każde z nich po imieniu:

Dałeś mi trzynaście gruszek, które wyblakły,

dziesięć wybranych jabłoni i czterdzieści drzew figowych ”.

Nasi przodkowie przyjęli drzewo figowe jako dar od Boga. Kiedy ludzie, którym przewodził Mojżesz, dotarli do granic ziemi obiecanej, prorok wysłał przed siebie grupę ludzi, aby dowiedzieć się, czy ta ziemia jest urodzajna. Czterdzieści dni później zwiadowcy pojawili się z soczystymi figami w dłoniach.

W starożytnej Grecji figa była poświęcona Demeterowi i Dionizosowi. W starożytnym Rzymie czczono również figi, ponieważ według legendy to właśnie on pomógł przeżyć założycielowi Rzymu, Romulusowi. Przodkowie dzisiejszych Rzymian oddawali cześć drzewu figowemu, w dniach orgii wielbiciele Bachusa, rozgrzani winem, oddawali cześć Bogu, unosili gałęzie figowe nad głowami.

Roślina ta przybyła do Ameryki wraz z europejskimi zdobywcami i od dawna jest kojarzona z miejscową ludnością jej złymi uczynkami. W stolicy Peru, Limie, na dziedzińcu pałacu prezydenckiego, który przez pewien czas należał do zdobywcy stanu Inków Francisco Pizarro, przez wiele lat rosły figi, które według legendy Pizarro wyszły z na wpół wysuszonej sadzonki przywiezionej z ojczyzny. Następnie roślina zamieniła się w duże, piękne drzewo ... Miejscowi nie dotykali drzewa i nie jedli jego owoców, bo w oczach ludzi wydawało się, że nabiera obrzydliwości właściciela - okrucieństwa i zdrady, choć chętnie pokazywali to turystom.

Obecnie czołowe miejsce w produkcji fig zajmują kraje śródziemnomorskie, w których koncentruje się około 80% światowej produkcji owoców. Ponadto figi są uprawiane na skalę przemysłową w krajach takich jak Chiny, Japonia, Indie, Afganistan; Afryka Południowa, Australia, Ameryka Południowa i Północna.

Figi i Caprifigs

Figi należą do rodziny morwy (Mogaseae) , do której należy również morwa. Rodzaj Ficus ( Ficus ), reprezentowany przez figę, obejmuje około 1000 gatunków rozmieszczonych w regionach tropikalnych i subtropikalnych na całym świecie. Znaczna część gatunku należy do roślin zimozielonych, które w większości są bardzo ozdobne, a niektóre z nich można spotkać w naszych ogrodach zimowych i na parapetach, ale tylko nieliczne dają owoce jadalne. Należą do nich Ficusafganistanica Warb. - Afgańska figi i FicusCaricaL . - figi pospolite.

Figa pospolita jest formą diploidalną (z zestawem chromosomów 2n = 26). Jest to roślina liściasta, o rzadkich gałęziach, częściej drzewo wielopniowe lub rzadziej rozgałęziony krzew (w klimacie suchszym). W naturze dorasta do 10-12 m wysokości, w uprawnym suchym eonie 4-6 m. Średnica szeroko rozłożystej, kulistej korony sięga 10-12 m. Młode pędy są soczyste, mięsiste, z lekką korą.

Figa afgańska jest spontanicznie uformowanym triploidem (z zestawem chromosomów n = 39 zamiast 26). Jest to krótkie, krępe drzewo z licznymi bocznymi krótkopędami wystającymi z gałęzi pod kątem prostym. Liście kulisto-sercowate, pięciopłatkowe, mocno rozcięte, cienkie, jasnozielone, pofałdowane, grubo ząbkowane na brzegach. Owoce złożone są pojedyncze, pachowe, gruszkowate lub okrągłe, na wolności na krótkich nogach, małe, do 1 cm, aw kulturze - do 4 cm średnicy, na długich nogach.

Figi mają samce i samice (figi) lub rośliny jednopienne (capryphigi), których zadaniem jest dostarczanie figom pyłku. To prawda, uczciwie warto zauważyć, że istnieją odmiany, które tworzą owoce partenokarpiczne (bez zapylania). Kwiatostan figi jest bardzo specyficzny, znajduje się w kątach liścia pojedynczo na krótkiej łodydze, zwanej "syconium" i jest zamkniętym, wydrążonym mięsistym naczyniem, na wewnętrznej powierzchni którego znajdują się małe kwiaty. Liczba kwiatów w jednym kwiatostanie waha się od 800 do 1500 sztuk. Kwiaty figi są małe, jednopłciowe.

Na roślinach figowych powstaje kilka pokoleń kwiatostanów. Na roślinach żeńskich - 2 pokolenia fig, wiosna i lato. Na roślinach męskich występują 3 pokolenia kapryphigów, wiosenne, letnie i jesienno-zimowe.

Żywotność roślin wynosi 50-70 lat. Rośliny rozmnażane wegetatywnie zaczynają owocować po 3-4 latach. Okres produkcyjny rozpoczyna się w wieku 6-8 lat i trwa do 35-50 lat.

Dużo, dużo cukru i kalorii

Świeże owoce fig zawierają do 20% cukrów, w tym 90% cukrów prostych i 10% sacharozy, do 30-36% suchej masy, 1-2% białek, które zawierają 17 aminokwasów, w tym 8 niezastąpionych, oraz do 2% substancji pektynowych. Zawartość kwasów organicznych jest niska - 0,2-0,6%, przeważają kwasy jabłkowy (do 40%), cytrynowy, pirogronowy, winowy i szereg innych kwasów. Pod względem zawartości składników mineralnych (do 3% ) figi należą do czołówki owoców wśród surowców. Zawiera szeroką gamę makro- i mikroelementów - sód, potas, wapń, magnez, fosfor, żelazo, miedź, siarkę i inne. Imponujący jest również zestaw witamin - rutyna (60-80 mg%), witamina PP (0,5 mg%), witaminy B ₁ (80-100 mg%), B ₂(82 mg%), karotenoidy, tokoferole, pantotenowy i kwas foliowy. Ale jest w nim bardzo mało witaminy C - 5 mg%. W sadzonkach fig występują furokumaryny (zielone) i glikozydy antocyjanowe (dojrzałe): sambucyanina i sambucyanid.

Suszone owoce zawierają do 80% suchej masy, do 65-75% cukrów. Suszone figi pod względem kaloryczności (214 kcal / 100 g) zajmują jedno z pierwszych miejsc wśród różnego rodzaju bakalii.

Skórka owoców, łodyg, liści i innych części figi zawiera mleczny sok, który zawiera wodę, gumę, żywicę, cukier, kwasy, albuminę, a także kompleks enzymów proteolitycznych - ficyny.

Kora pnia zawiera glikozydy (do 3,06%) oraz saponiny, furokumaryny i żywice (do 1,2%). Sok mleczny zawiera do 12% gumy, 1,5% żywic, gumy. Liście zawierają furokumaryny (w suchym - do 2%) psoralen i bergapten, które mają działanie fotouczulające, podobnie jak barszcz. Ponadto obecne są substancje żywiczne (do 4%), kwasy organiczne, rutyna (0,1%) i witamina C (do 300 mg%).

Figi dla smakoszy ...

Figi są używane do spożycia w stanie świeżym. Świeże owoce mają wysoki smak i są dobrze przyswajane przez organizm. Jednak zła jakość przechowywania i mała przenośność ograniczają możliwość ich świeżego wykorzystania. Możesz zamrozić owoce, ale są sprzedawane w kawałkach i są dość drogie, więc ta rada dotyczy tylko mieszkańców wybrzeża Morza Czarnego.

Przeważnie figi są nadal używane w postaci suszonej. Suszone owoce są doskonale przechowywane - do 1 roku lub dłużej i cieszą się dużym zainteresowaniem na światowym rynku. Suszone figi znane są od dawna. W starożytnym Rzymie był popularny wraz z chlebem i stanowił podstawę zimowej diety zarówno biednych, jak i dostatecznie bogatych. Suszone figi są obecnie ważnym pożywieniem w krajach takich jak Turcja i Egipt.

Figi są ważnym surowcem w przemyśle spożywczym; są używane do przygotowania dżemów, marmolad, dżemów, pianek marshmallow i kompotów. Mąka figowa jest używana w cukiernictwiejako dodatek do ciast, wypieków, słodyczy. Suszone figi niskiej jakości przetwarzane są na alkohol.

Pyszne i zdrowe dania z figami - sos figowy, figi w czerwonym winie z jogurtem, figi z serem pleśniowym i orzechami.

... i lekarzy

Owoce i liście figi są używane od dawnajako lek w medycynie tradycyjnej. Świeże figi polecane są w celu szybkiego przywrócenia czynności serca w przypadku osłabienia mięśnia sercowego, jako środek krwiotwórczy w anemii, a także w celu zmniejszenia nadmiernej kwasowości w chorobach przewodu pokarmowego. Stosuje się go przy hipokaliemii i chorobach układu sercowo-naczyniowego, gdy potrzebny jest również potas.

Owoce figi i skondensowany sok owocowy są używane przy chorobach układu krążenia, przy anemii i utracie siły. Gęsty ekstrakt to ciemnobrązowy kleik o aromatycznym zapachu i przyjemnym smaku. Ma łagodne działanie moczopędne. Na przykład u pacjentów z dekompensacją układu sercowo-naczyniowego oddawanie moczu wzrosło do 50%. Zalecana dawka to 100 g raz dziennie (rano). Ponieważ lek jest bardzo pożywny i nie ma skutków ubocznych, można go przyjmować przez długi czas.

Owoce figi mają również działanie wykrztuśne i zmiękczające. W Europie renesansowej istniała cała kolekcja owoców, używanych przy „chorobach klatki piersiowej”. W naszym współczesnym rozumieniu są to zapalenie oskrzeli, zapalenie tchawicy, a nawet gruźlica i zapalenie płuc. Ta odżywczo-wykrztuśna kompozycja zawiera w równych częściach suszone owoce winogron, figi, ziziphus i daktyle. Jak widać, zawartość kalorii w tej mieszance jest ogromna, ale przy wyniszczających i długotrwałych chorobach właśnie tego potrzeba.

W Azji Środkowej gotuje się je z mlekiem i stosuje się je na kaszel, krztusiec, a także jako emolient na bóle w klatce piersiowej, gardła i przeziębienia. W medycynie francuskiej stosuje się syrop na kaszel . Przygotowuje się go w następujący sposób: 500 g fig gotuje się w 1 litrze wody. Po ugotowaniu dodaj 250 g miodu i (opcjonalnie) 250 ml dobrego koniaku. Wszystko jest mieszane i przechowywane w lodówce w dobrze zamkniętym pojemniku. Nakładaj 1 łyżkę stołową 3-4 razy dziennie na kaszel i inne przeziębienia.

A oto przepis na „kawę” z fig, którą przygotowuje się w następujący sposób: mielone suche owoce zaparzamy jak prawdziwą kawę w ilości 1-2 łyżeczek na 1 szklankę wody. Piją ciepłe małymi łykami na przeziębienia. Ten napój zawdzięcza swoją nazwę kolorowi przypominającemu kawę. Ożywczego efektu tutaj oczywiście nie zapewnia skład chemiczny, ale jest tam całkiem sporo kalorii.

W przypadku zapalenia żołądka w serbskiej medycynie ludowej zalecany jest następujący przepis: Na 1 litr oliwy z oliwek weź 20 g dziurawca i 10 sztuk. owoce figowe (kotlet) pozostawić na 40 dni; pij białko z jednego jajka rano, a po pół godzinie weź łyżkę przygotowanej mieszanki.

W medycynie stosuje się preparaty na bazie suszonych owoców, przede wszystkim śliwek i fig, które poprawiają motorykę jelit u osób starszych i starczych cierpiących na zaparcia na tej podstawie. Preparat złożony „Regulax” został wyprodukowany w NRD w postaci 8,4 g kostek owoców zawierających miąższ owoców figi, liście i owoce senesu oraz płynną parafinę. Domowy kompleksowy preparat „Kafiol” produkowany jest w postaci ciemnobrązowych brykietów o charakterystycznym owocowym zapachu i smaku. Preparat zawiera również miąższ fig i śliwek, liście i owoce senesu (ostrokrzew kasja) oraz płynną parafinę. Ma działanie przeczyszczające i jest przepisywany wewnętrznie na zaparcia, szczególnie uporczywe, 1-2 brykiety na noc, a brykiety należy żuć i popijać niewielką ilością wody.W gabinecie lekarskim dzieci syrop figowy jest stosowany jako łagodny środek przeczyszczający.

W domu na zaparcia zaleca się następujący przepis. Weź 0,5 kg suszonych fig i śliwek, zalej 3 litry wody, gotuj, aż odparuje do 2,5 litra; wypij 100 g przed i po posiłku oraz zjedz kilka śliwek i kawałków fig. W ciągu dnia i następnego dnia wypij resztę bulionu i trochę zmiel. Opcja: gotować 0,5 kg fig przez 30 minut w 1,5 litra wody, pić ten bulion co 2 godziny po 100 gi jeść figi.

Przeciwwskazania . Figi mają dużo błonnika, dlatego nie należy go stosować przy ostrych chorobach zapalnych przewodu pokarmowego, a ze względu na cukier - przy cukrzycy. Jest również przeciwwskazany w przypadku dny moczanowej, ponieważ zawiera dużo kwasu szczawiowego (do 100 mg%).

Właściwości moczopędne fig są znane od dawna. Jest stosowany w celu poprawy trawienia i jako środek zwiększający przepływ moczu, szczególnie w przypadku dny moczanowej, która jest związana z zaburzeniami metabolizmu kwasu moczowego.

Obecnie wywary i przetwory z fig są również przyjmowane w medycynie ludowej jako działanie napotne i przeciwgorączkowe. Odwar z łodyg gotowany w mleku lub w wodzie (2 łyżki suchych łodyg na 1 szklankę mleka lub wody) uważany jest za dobry środek na płukanie gardła, chrypkę i suchy kaszel oraz jako środek wykrztuśny - do podawania doustnego przy zapaleniu tchawicy i oskrzeli. Ten sam bulion pije się po pół szklanki 2-4 razy dziennie w przypadku chorób nerek i dróg moczowych. Czasami zaleca się picie wywaru z fig na zapalenie żołądka, zaparcia. Na zewnątrz bulion jest używany do okładów z ropniami, topnikiem itp. Czasami na ropnie nakłada się świeże lub namoczone suszone owoce, aby przyspieszyć dojrzewanie.

Owoce na parze to doskonały kompres na ropnie dziąseł i topnik. Podobnie, połowę gotowanych na parze owoców można nakładać na ropienie, wrzód lub karbunkuł.

Ostatnio figi znalazły szerokie zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym. „Fitsin” ma działanie fibrynolityczne i jest stosowany w leczeniu zakrzepicy. Z mlecznego soku z liści uzyskuje się lek „Furoden”, który jest zalecany w leczeniu leukodermii.

Napar z liści figi pomaga przy astmie oskrzelowej i chorobach nerek. Wodny wywar z liści młodych gałęzi jest stosowany jako środek przeciw robakom, a świeże liście fig są stosowane do czyraków. W medycynie ludowej Armenii nalewkę z liści na wódkę pije się na malarię.

W praktyce lekarskiej dopuszczono do stosowania lek „Psoberan” z liści figowych. Zawiera mieszankę furokumaryn i działa fotouczulająco (zwiększa wrażliwość skóry na promienie ultrafioletowe), zwiększając tworzenie się pigmentów w skórze. Jest przepisywany w leczeniu chorób skóry - bielactwa nabytego i łysienia plackowatego. Dostępny w tabletkach oraz w postaci roztworu alkoholu.

W ormiańskiej medycynie ludowej na kaszel, a także na biegunkę używają wywaru z suszonych liści figi. W Gruzji na czerwonkę podaje się wywar z mieszanki liści figowych i pokrzywy. Mleczny sok figowy służy do gojenia ran i usuwania trądziku. Nasiona figi znane są jako środek przeczyszczający - na zaparcia przepisuje się pojedynczą dawkę 10-15 g nasion.

Starożytni używali mlecznego soku z fig jako bardzo silnego środka przeczyszczającego i przeciwrobaczego. Zawiera enzymy, które mogą poważnie zatruć życie naszych „pasożytniczych” towarzyszy w jelitach.